dinsdag 6 oktober 2015

Ik ken mijn pappenheimers

Maar eens een uitdrukking dit keer! Het is niet een heel veel gebruikte, maar wel een vreemde: 'ik ken mijn pappenheimers'. De betekenis daarvan is 'ik weet wat ik aan deze mensen heb, ik ken mijn mensen'. Hoe is deze uitdrukking ontstaan? Albert vroeg het zich af. Weer een leuke suggestie!

Wallensteins Tod

De uitdrukking heeft te maken met een toneelstuk over de Dertigjarige Oorlog (van 1618-1648). Een van de veldheren in die oorlog was graaf Gottfried Henrich zu Pappenheim. In dit toneelstuk speelden caveleriesoldaten van graaf Pappenheim een rol. Het toneelstuk, in 1799 opgevoerd, heette Wallensteins Tod.

Pappenheimers

Zoals de naam van het toneelstuk al doet vermoeden, ging het stuk vooral over baron Wallenstein. Ook dit was een veldheer in de Dertigjarige Oorlog. Op een gegeven moment werd hij echter beschuldigd van samenwerking met de vijand. Maar Pappenheim, die al twee keer eerder Wallenstein ten hulp was gekomen bij belangrijke manoeuvres, liet zijn soldaten aan Wallenstein meedelen dat zij hem niet voor een landverrader hielden. Daarop riep Wallenstein in het toneelstuk blij uit: 'daran erkenn' ich meine Pappenheimer!' Oftewel: 'daaraan herken ik mijn pappenheimers, zo ken ik jullie!'

3 opmerkingen:

  1. Bedankt! Dat vraag ik me dus al een half leven af, waar die uitdrukking vandaan komt.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Zie net op Duitse tv dat een Pappenheimer een persoon is die de wc overloop of opslag leeg schepten, dus dat het een beroep was!

    BeantwoordenVerwijderen