Speculaas

Ook al is het nog lang geen december, de kruidnoten liggen alweer in de winkel. Ook speculaas is een geliefd onderdeel van de lekkernijen rond Sinterklaas. Hoe komt dit woord aan zijn vorm? Heeft speculaas iets te maken met speculeren?

Welbehagen

Waarschijnlijk is 'speculaas' inderdaad afgeleid van speculatie. Maar waarom en in welke betekenis, daar verschillen de meningen nog over. Eén van de theorieën is dat 'speculaas' afgeleid is van 'speculatie' in de betekenis 'welbehagen'. Vroeger bestond namelijk de uitdrukking 'ergens speculatie aan/in hebben', wat betekende dat je er genoegen of plezier van had. 

Fantasiegoed

Volgens de andere verklaring is 'speculaas' afgeleid van 'speculatie' in de zin 'fantasiegoed'. Al in de 18e eeuw werd 'speculatie' in een Amsterdams kookboek beschreven als suikerwerk in vormen/beeldwerk. De speculaas rond Sinterklaas zou dan zo heten vanwege de fantasievormen waarin de speculaas gemaakt werd, ook al was het geen suikerwerk zoals in dat kookboek.