maandag 30 mei 2016

Lieveheersbeestje

Raar maar waar, het is vaak één van de weinige insecten waar kinderen (en volwassenen soms ook) niet bang voor zijn. Lieveheersbeestjes hebben dan ook een naam die niet bepaald angstaanjagend is. Maar waarom hebben ze die naam?

Freyafugle

De Germanen noemden dit beestje 'Freyafugle'. Dit betekende 'vogel van de godin Freya'. Waarom ze het kevertje zo noemden is niet bekend. Maar toen Europa gekerstend werd, werd het verchristelijkt naar 'onzelievevrouwebeestje' of het meer bekende 'lieveheersbeestje'. 

Andere talen

Ook in andere Europese talen heeft het beestje deze kerstening doorgemaakt. In het Duits worden ze 'Marienkäfer' genoemd en in het Engels 'ladybird', wat in het Amerikaans 'ladybug' werd. Dit slaat allemaal op de maagd Maria. Sommigen stellen de rode kleur van het beestje symbool voor de mantel van Maria en de zwarte stippen voor haar vreugde en verdriet. 

dinsdag 17 mei 2016

Statistiek

Voor de één is er niks saaiers te bedenken en voor de ander is het iets waar hij uren over kan praten: statistiek. Tegenwoordig wordt dat praktisch overal en in alle onderzoeken gebruikt. Maar wist je dat dit niet altijd zo was?

Staat

'Statistiek' komt van het woord 'staat'. Het is namelijk ontleend aan het Duitse 'Statistik', dat 'staatswetenschap' betekende. Dit Duitse woord kwam weer van het Latijnse 'statista' (staatsman) en 'status' (staat).

Belasting en leger

Oorspronkelijk ging 'statistiek' dan ook over echte staatszaken: belastingen en troepen. Het ging dan om de staatkundige huishouding op die terreinen. Maar later breidde het onderzoeksterrein zich uit tot allerlei andere massaverschijnselen en werd statistiek een manier om met cijfers inzicht te krijgen in een verschijnsel.

dinsdag 3 mei 2016

Vlooienmarkt

Rommelmarkt en vlooienmarkt betekenen hetzelfde. De naam 'rommelmarkt' kan ik nog wel ergens begrijpen, mensen verkopen namelijk hun "rommel". Maar 'vlooienmarkt'? Ze verkopen toch geen vlooien?

Vlooien

Ons woord 'vlooienmarkt' komt van het Engelse 'flea market' (rond 1922). Het is dus nog niet zo'n oud woord. Maar het zijn dus de Engelsen die de 'vlooien' in het woord hebben gezet. Waarom deden ze dat?

Heel klein

Gelukkig gaat het niet om letterlijke vlooien. De 'vlooienmarkt' wordt niet zo genoemd omdat er echte vlooien aanwezig zouden zijn, maar omdat het heel klein is, net als een vlo. Vlooienmarkten stellen niet veel voor en zijn informeel. Dus zo zit dat. Geen rondzwervende vlooien dus op zo'n markt! Hopelijk ;)