Prima

Het is prima weer buiten. Daarmee bedoelen we 'goed' of 'uitstekend' weer. Dat is dus al iets 'heel goeds'. Maar oorspronkelijk was 'prima' zelfs nog beter dan 'heel goed'.

Primus

Zoals al wel aan het woord te zien is komt 'prima' uit het Latijn. Namelijk van het woord 'primus', dat 'eerste' betekent. In het Italiaans werden in het handelsverkeer drie kwaliteiten onderscheiden: 'prima', 'secunda' en 'tertia': eerste, tweede en derde rang in kwaliteit. Die 'prima' zou je kunnen vertalen als 'eerste', maar ook als 'beste' in dit verband. Overigens wordt nu alleen nog maar 'prima' gebruikt.

Van 'beste' naar 'uitstekend'

Eigenlijk hebben we het woord dus gedegradeerd door de betekenis van 'best' naar 'uitstekend' te laten gaan. Maar ook dat is gewoon weer een gevolg van het feit dat taal altijd verandert. Ook in Nederland werden namelijk die vaste verbindingen met 'prima' overgenomen. Bijvoorbeeld 'prima-tabak' (tabak van de beste soort), 'prima-graan' (beste graan voor brouwers) of 'prima-haring' (haring van de beste kwaliteit). En vooral doordat we alleen nog maar 'prima' gebruikten, en niet die andere twee rangen, kon de betekenis van 'best' naar 'uitstekend' verschuiven. We kunnen nu gewoon zeggen 'dat is prima', zonder dat we daarmee bedoelen dat dat per se het beste plan is. We vinden het dan gewoon goed, meer niet.