Nachtmare
Oorspronkelijk was het woord voor een nare droom niet 'nachtmerrie', maar 'nachtmare'. Het heeft dus inderdaad oorspronkelijk niks met paarden te maken, want 'mare' betekende 'kwelgeest' of 'spookverschijning'. Vroeger meende men dat de nachtmare een spookverschijning was die mensen in hun slaap kwelde door hun ademhaling te belemmeren. Aan die kwelgeest hield je dan een nare droom over, wat nu onze betekenis is van 'nachtmerrie'. De betekenis van 'nachtmerrie' is dus overgegaan van oorzaak (nachtspook), naar gevolg (nare droom).
Mare = merrie
Nu zitten we nog steeds met de vraag waarom er een 'merrie' bij betrokken is geraakt. Maar dat lijkt geheimzinniger dan het is. Want naarmate het woord 'mare' verouderde, steeds onbekender werd, of zelfs niet meer begrepen werd, werd 'mare' beetje bij beetje vervangen door 'merrie', waarvan ieder mens de betekenis tenminste wél kende. Nachtmerrie is dus simpelweg een volksetymologie voor nachtmare. Dat er door deze verandering een woord ontstond wat nergens meer op sloeg en waar wij ons nu over verbazen, vonden ze toen blijkbaar niet zo'n punt.
Komt ook overeen met het engelse nightmare (on elm street). Zou dus ook gewoon een beetje taalverbastering kunnen zijn van het enkels woord (op zijn enkels uitgesproken) dat men hier ook niet al te goed kende en dat dan gewoon vervangen word door een woord dat wel gekend was "merrie" zoals ook (blijkt toch zo te zijn) concubine koeketiene werd (klankverbastering)
BeantwoordenVerwijderenHelemaal met je eens.
BeantwoordenVerwijderen