Seizoen

Het is alweer een weekje herfst, een nieuw seizoen. De een heeft het liefst het hele jaar door hetzelfde seizoen, en voor de ander is de afwisseling van de seizoenen juist welkom. Een seizoen wordt ook wel een 'jaargetijde' genoemd, wat eigenlijk een veel normaler woord is voor ons, want 'seizoen' is eigenlijk best wel een onduidelijk woord. Hoe komt het aan deze vorm?

Seison

Om meteen maar even iets duidelijk te maken: 'seizoen' heeft niets met een zoen te maken. Het komt namelijk uit het Frans van 'saison' en het nog oudere Franse 'seison'. Die Franse woorden hadden onder andere de betekenissen 'tijdsverloop', 'geschikte tijd van het jaar' en 'jaargetijde'. Omdat het uit het Frans kwam werd vroeger in het Nederlands dan ook eerst 'saison', 'saisoen' en 'saizoen' geschreven. Dit klinkt natuurlijk vrijwel hetzelfde als 'seizoen', waardoor de spellingsverandering makkelijk heeft kunnen plaatsvinden.

Satio

Dit Franse 'seison' komt echter van een nog ouder woord, het Latijnse 'satio'. Dit betekende 'het zaaien', van het werkwoord 'serere', 'zaaien'. Naast de betekenis 'het zaaien', had het ook wel de betekenis 'zaaitijd'. Oorspronkelijk heeft het woord 'seizoen' dus maar één seizoen aangeduid, het zaaiseizoen, maar later is het op alle vier de jaargetijden toegepast en heeft het voor ons dezelfde betekenis als 'jaargetijde' gekregen. Het woord 'zaaiseizoen' is nu trouwens gewoon een normaal woord geworden, terwijl dat letterlijk genomen dus eigenlijk een soort pleonasme is. Toch wel grappig hoe taal kan veranderen. :)